Archives pour la catégorie Kuriozaĵoj

BELGIO : TRI-KILOMETRA SUBTERA BIERDUKTO !

En 2014 la bierfaristo De Halve Maan en la urbo Bruges (Belgio) obtenis la permeson konstrui subteran dukton por bier-provizi enboteligejon ekster la urbocentro. Tiu dukto tre baldaŭ uzeblos.
La bierfarejo troviĝas de 1856 en la historia kvartalo de la urbo. Ĉirkaŭ 100 mil turistoj vizitas ĝin jare, tial la bierfarejo evidente ne translokiĝus.
Veturigi bieron ĝis la enboteligejo situanta de 2010 en industria zono ekster la urbo tamen okazigas maloportunaĵojn : 500 kamionoj devas iri laŭ la mallarĝaj stratoj de la malnova urbo.
La mezepoka urbocentro estas konsiderata de Unesko kiel monda heredaĵo. La magistrato ege domaĝas la pavimerojn kaj prevente deziras limigi la trafikon. Tial la dukto realiĝis, ne pro ekonomia sed ja pro mediprotekta kialo.
Tiu bierdukto estas unikaĵo en Belgio, kaj eĉ en la mondo ! Ĝi estas 3.2 kilometrojn longa kaj povos konduki 4 mil litrojn da biero hore de la farejo al la enboteligejo. La konstruado kostis 4 milionojn da eŭroj, plejparte financitaj de De Halve Maan. La vorkoj baldaŭ finiĝos, ekde Septembro biero alfluos !

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.


Redaktis Didje, laŭ artikolo el LA VOIX DU NORD publikigita la 9-an de Junio 2016

Scivolema fripono

Baldaŭ oni juĝos sesdek-jaran scivoleman friponon, arestitan en butiko, dum li filmis sub la jupo de virino.  La enketo montris, ke li faras tion per fiksita spionkamerao sur lia ŝuo.
Policanino, tiam ne deĵoranta, rimarkis lian fian manion : ŝi vidis lin filmantan sub la jupo de virino. Post la aresto kaj la traserĉado en lia hejmo, la policistoj konfiskis kameraojn kaj komputikan ekipaĵon.
Li konfesis sian manion filmi en butikoj, ĉe proksimuloj kaj eĉ en maljunulejo. La policanoj identigis 12 viktimojn, havantajn inter 21 kaj 69 jarojn. La raportisto ne klarigas, kiel la policanoj rekonis la viktimojn !

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.


Laŭ artikolo aperinta en La Voix du Nord, la 3-an de junio 2016

Inko el bova sango

Franca entrepreno inventas inkon el bova sango.

La franca entrepreno Doublet inventis inkon el bova sango kaj projektas utiligi ĝin ekde 2016 por siaj produktaĵoj kiel magistrataj skarpoj aŭ standardoj. La patento baldaŭ registriĝos.

« Kiam la cifereca presado ekuziĝis, antaŭ 15 jaroj, Doublet opiniis ĝin tro malsimpla », klarigas Ludivine Dumont-Meunier (LDM), la esplorestrino de la firmao. « Tiam ni ekrigardis tion, kio okazas en la naturo. Kompreneble la kameleono tuj inspiris niajn esploristojn : tiu besto lerte kapablas mem ŝanĝi sian haŭtkoloron. La unuajn patentojn ni registrigis en 2005. Ni malkovris, ke oni povas krei la kvar bazajn kolorojn (cejana bluo, fuksino (magenta ruĝo), flavo kaj nigro) el bovida sango, aldoninte la taŭgajn kemiaĵojn.

Pluas la esplorado pri la elbovsanga inko. Ni sukcesis laŭvole aperigi kaj malaperigi la kolorojn sur teksaĵo per ultraviola partikla radiado. Tiel oni povus uzi ununuran bazon plurmaniere. Ĉar necesus troa laboro por industria apliko, tiun projekton ni flankenlasis, favorante simplan kolorpresadon.

Nun ni kapablas uzi elbovsangajn inkojn anstataŭ la tradiciajn por ĉiuj niaj produktoj, ĉu teksaj ĉu plastaj. Nur mankas la firmao povanta produkti ilin po grandege. Prezentiĝas multaj avantaĝoj, inter ili la malmultekosta krudmaterialo. Ni uzas bovidan sangon, kutime forĵetendan. En la buĉejoj ĝi fariĝas rubaĵo. Plie oni konsumas malpli da energio dum la presado ĉar 100-celsigrada temperaturo sufiĉas por fiksi tiun inkon, kompare kun la necesaj 210-celsigradoj por ordinara inko.

Doublet disponas kaj la teknikon kaj la maŝinojn. Nun la ĉefa demando merkat-rilate estas, ĉu la ink-deveno ne ŝokos la klientojn? La uzo de bovsango ne estas malmorala, temas fakte pri rubaĵo », rimarkigas LDM. « Bonas por la mediprotektado, kaj ankaŭ monŝparigas. Ne multekosta natura produkto, tio ja maloftas ! »

Doublet enkalkulas 140 laborantojn en sia sidejo, 300 mondskale. La firmao famas ĉefe pro siaj produktitaj standardoj, sed tiuj konsistigas nur parton el la produktaĵoj. La firmao fakas en la produktado de ĉiaj pri-eventaj afiŝiloj kiel tendoj, reklam-mebloj, protektiloj ktp.

Mirigas, ke tiu entrepreno inventas pres-kampe. Ĝia elbovsanga inko êc ĵus ricevis premion pri teksa ennovaĵo favore al industrio.

Laŭ la diro de LDM, la celo ne estas vendi sed kundividi la patenton, por ke ĝi konservu la originan nomon Doublet. Tiu unuaranga firmao siakampe en Eŭropo tiel daŭre brilos tra la tuta mondo.

Doublet ankaŭ regule partoprenas mediprotektajn projektojn lige al sia aktiveco. En 2014, ĝi premiere ekuzis « C’urban », novan recikligitan betonon kuninventitan de SITA, Neo-eco kaj École des mines de Douai, por siaj produktoj.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.


Tradukis Didje – Fonto : La Voix du Nord – 12-an de aprilo 2015

Mara vermo, surogato de homa sango

Mara vermo, surogato de homa sango.

Por kompensi la nesufiĉan provizon de homa sango, firmao en Bretonio planas produkti hemoglobinon per maraj vermoj.

Ĝenerale troviĝas mara vermo sub la etaj turntordiĝantaj sablaj spagetoj videblaj sur plaĝo. Tiu vermo enhavas larĝan kvanton da hemoglobino, sentipa, do taŭga por ĉiuj homaj sangotipoj.

La firmao, Hemarina, fondita de iama esploristo de CNRS*, starigis procedon por rikolti tiun hemoglobinon, ankaŭ ruĝan. Por kolekti konvenan kvanton, ĝi intencas bredi 30 tunojn da vermoj, en larĝega akvujo, sur sabla tavolo, en mara farmo proksime de Noimoutier.

Unuatempe, la molekulo probable helpos konservi greftaĵojn el organdonacoj. Necesas agi rapidege : greftaĵoj sufokiĝas post nur kelkaj horoj. Ilin konservi en elverma hemoglobino ebligus oksigeni ilin pli longe.

Hemarina deziras komenci la unuajn klinikajn provojn antaŭ la jarfino. Ĝi kunlaboras ankaŭ kun la usona armeo por fari transfuzojn okaze de urĝega kirurgio. Provoj jam estas faritaj ĉe ratoj kaj porkoj, kies tutan sangon oni sukcesis anstataŭi per tiu de la vermoj. Tute taŭgas.

La firmao jam registris 28 patentojn. Ĝi nur atendas permeson de la Ministerio pri Industrio por ekbredi la vermojn. La ministerio iomete kontraŭstaras, ĉar maltrankviligas ĝin la 30 tunoj da vermoj samloke : kio vere okazos?

La sukceso de la projekto plej gravas : tra la mondo, ĉiujare mankas cent milionoj da litroj da sango por transfuzoj.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.

*CNRS : nacia scienca esplorada centrejo, en francio.

Fonto : RTL – 7 APRILO

Aprila fiŝo

« Aprila fiŝo » estas ŝerco, blago, celanta amikojn kaj konatojn en la unua tago de aprilo.
La « fiŝoj » ankaŭ aperas en la amaskomunikiloj, jen en radioelsendoj, jen en televidaj aŭ paperaj ĵurnaloj.

Infanoj kutimas alkroĉi paperfiŝon al la vestoj de siaj viktimoj, kiujn ili deziras primoki. « Aprila Fiŝo! » : tion ankaŭ ekkrias la viktimo, malkovranta la ŝercon.

Tiu tradicio originus el Francio, en la jaro 1564. La jaro tiam komenciĝis la 1-an de Aprilo, kaj oni kutimis interŝangi donacojn en tiu tago. Sed la reĝo, Karlo la Naŭa, decidis, ke la postaj jaroj komenciĝos la 1-an de Januaro, tio estas je la ekplilongiĝo de la taga lumdaŭro anstataŭ je la komenco de la printempa sezono. Sekve, kelkaj homoj ŝajne ne tuj alkutimiĝis aŭ eĉ ne sciis pri la afero : tial oni donacis al ili, primokante,  plejofte ridindajn « novjarajn » donacojn, en la 1-a de aprilo.
Oni plejmulte donacis manĝaĵon, plejofte fiŝajon, ĉar la 1-a de aprilo kongruis kun la fino de Karesmo, fasta religia periodo, kiam Kristanoj ne rajtas manĝi viandon. Tiel naskiĝis la ŝerca « aprila fiŝo », la tago de la frenezuloj, kiuj ne akceptas realecon aŭ vidas ĝin tute alia.
Alia klarigo proponiĝas : fiŝkaptado estis malpermesita ekde la 1-a de aprilo, por favori la naskperiodon de la fiŝoj. Oni ekkutimis kaŝ-alkroĉi haringon ĉe la larĝaj vestoj de la fiŝkaptistoj, kaj poste de aliaj homoj. Ju pli la viktimo ne konsciis la ŝercon, des pli la fiŝajo gluemis kaj odoraĉis.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.

Laŭ artikolo el Wikipedia, titolita « Poisson d’avril ».

Bastonpano kontraŭ voĉdono

Urba balotado : senpagaj bastonpanoj por malhelpi senvoĉdonadon.

Panbakisto donacos al la voĉdonintoj bastonpanon kun ĉiu aĉetita, venontan dimanĉon, en Kalezo, okaze de la dua parto de la urba balotado : nur la stampita balotkarto atestos.

« Larĝa senvoĉdonado jam okazis en la pasintaj jaroj, sed tio ege ĉagrenigas min, kiam rilatas al la lokaj balotadoj », diris la panejestro.

La « civitanan bastonpanon » li prisonĝis, por ekkonsciigi pri la graveco de voĉdonado. La ideo eble multe laborigos lin, se ĉiu subite voĉdonemus : en Kalezo, ĉirkaŭ 44 elcentoj de la balotpovantoj ne plenumis sian devon lastan dimanĉon.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.

Laŭ artikolo de RTL-AFP – 27 marto 2014

Orkestro el rubaĵoj

La Simfonia Orkestro de Cateura*, Paragvio, ludas klasikan muzikon. Nenio miriga… escepte, ke la muzikistoj uzas recikligitajn muzikilojn, kiujn ili mem konstruis. Ili ludos en la antaŭprogramo de la rokmuzika grupo Metallica*, turneanta tra Sud-Ameriko.

)

La junaj muzikistoj de la Simfonia Orkestro de Cateura ludos Mozart-aĵojn per muzikiloj, kiujn ili mem faris el rubaĵoj. De 2002, ili koncertas en Eŭropo, en Sud-Ameriko kaj Usono, kun siaj recikligitaj violonoj, gitaroj, violonĉeloj kaj kontrabasoj. Ili forte impresis la anojn de la usona metal-roka grupo Metallica, kiuj proponis al ili kundividi prestiĝajn scenejojn de la 16-a ĝis la 30a de Marto, en Bogota, Sao Paulo, Buenos Aires.

La 40 muzikistoj, ĉiuj naskiĝintaj en la mizera kvartalo de Cateura, kie troviĝas la ĉefa rubdeponejo de Asuncion, ludas klasikaĵojn de Mozart, Vivaldi, Beethoven, muzikaĵojn de The Beatles, Franck Sinatra aŭ Edith Piaf, aŭ iamajn furoraĵojn de la gastigantaj landoj, neniel similajn al la saturitaj gitaraj agordaroj de Metallica. Depost la anonco de la turneo kun Metallica, plioftas la provludoj en la eta lernejo de la ladurbo, kies loĝantaro nombras 25.000. La orkest-estro Favio Chavez zorge finelektis 22 muzikistojn.

Andrés Riveros, 17-jarulo, enamiĝis kun sia saksofono el onda lado, maiz-ladskatoloj, kaj moneroj por la klavoj. « Tio elmontras, ke oni povas sukcesi malgraŭ la kontraŭa sorto », li diras. Ada Rios, 15-jara, ludas violonon, farita el farbo-poto, aluminia bakpleto, kun kordoj ligitaj ĉe forko fiksita sur ligna tenilo de kesto. « Lernado kun tiu grupo estas mia ĉefa motivo. Neniam mi imagis, ke ni povu tiamaniere elanonimiĝi », konfidas Ada, senpacienciĝante pro la prezentado okazonta semajnfine en Bogota, antaŭ la koncerto de Metallica. « Kia surprizo por ni ! Estas neatendite, ke tiom famega roka grupo petas nin ludi en sia antaŭprogramo », koncedas Favio Chavez.

Laŭ Thomas Lecourt, 26-jara franco el Strasbourg, laboranta de 2 jaroj super la projekto kiel volontulo, tiu agado fortenas la infanojn kaj la junulojn de deliktoj kaj drogoj, kaj igas ilin memfidaj.
« Post diligenta laboro, mem prezentiĝas la oportunoj ». La muzikistoj ripetas en Vy’a Renda (Paradizo, en la gvarania lingvo), ĉambrego, kie 150 infanoj el la ĉirkaŭaĵoj sekvas kursojn. La infanoj kreskis meze de la rubomontoj, en lando kiu enkalkulas ĉirkaŭe 40 elcentojn da malriĉuloj. Favio Chavez alvenis tie, kiel socia helpanto plenumonta projekton pri reciklado.

Helpe de la simfonia orkestro de Asuncion, la gitarludanto fariĝis muzikestro. La ideo naskiĝis dum vizito en Cautera kun muzikistaj amikoj : « multaj el la infanoj neniam tuŝis muzikilon antaŭe », rakontas la muzikestro. « De tiam, kun la helpo de liutfaristoj*, ili mem konstruas gitarojn el ladskoloj de cidonia pasto, violonĉelojn kaj saksofonojn el lignopecoj kaj oleujoj », rakontas Thomas Lecourt. Dum ĉiu turneo eksterlande abundegas la aĉetpetoj por tiuj muzikiloj konstruitaj en Paragvio. ‘Kion ni faras, ni donacas tiujn, kiuj ion signifas al ni ».

Reĝino Sofia de Hispanujo heredis violonon, ankaŭ Princino Beatrix de Nederlando. La orkestro donacis gitaron al la kuba kantisto Silvio Rodriguez. Laŭ la diroj de la muzikestro, « dum la infanoj estos mizeraj, ili havos tiajn muzikilojn : ne eblas aĉeti verajn muzikilojn, kiuj kostas pli ol ilia domo. La muzikiloj eligas la samajn sonojn, kiel la profesiaj », asertas Favio Chavez. « Tiujn muzikilojn oni ne ŝtelas, ilin oni ne vendas. Ili havas neniun komercan valoron, nur valoron muzikan ».

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.

*Cateura : ladkvartalo, tute proksime de la urbo Asuncion, Paragvio.
*Metallica : fama usona grupo, ludanta pez-metalan rokmuzikon.
*liutfaristoj : faristoj de kordaj muzikiloj

Fonto : RTL – AFP, 12 Marto 2014.

Volontuloj elprovas prizonon

Unuafoje en Belgio : volontuloj elprovas novan prizonon

Ili faris neniun krimon, tamen ili pasigos la semajnfinon malantaŭ kradoj. Cento da volontuloj elprovos la novan prizonon en Beveren, Belgio.

Gardistoj, advokatoj, justicoficistoj, la ĉefdirektoro de la prizonoj kaj kelkaj ĵurnalistoj konsentis rolludi laŭ antaŭdifinitaj reguloj, de vendredo ĝis dimanĉo.
Noktojn en ĉelo, promenadojn, laboron kuireje, korpajn priserĉadojn, purigadon, ĉiuj travivos dum 48 horoj la ĉiutagaĵojn de malliberulo, celante elprovi la instalaĵojn de la plej nova el la belgaj prizonoj, funkcionta ekde la mezo de marto. Je ilia alveno, la « malliberuloj » ricevas precizan rolon ludotan dum ilia restado, ĉu sinmortigemulon, ĉu ribelemulon, ĉu toksiĝemulon.

La gardistoj ne antaŭscios pri la specifa karaktero al ĉiu atribuita kaj ili devos konduti, kvazaŭ ili frontas aŭtentajn malliberulojn, kio okazos post kelkaj semajnoj.
« La listo de la kunprenendaĵoj ŝajnis al mi tre ordinara », raportas la ĵurnalisto, kiu partoprenas la eksperimenton. « Samkiel por skolta semajnfino : tualeta ilaro, T-ĉemizoj, pantalonoj, ŝtrumpetoj, pantofloj. Nur mankis la ero : venu kun via bonhumoro. »

Jam ofte okazinta en Nederlando, tiu eksperimento unuafoje okazas en Belgio. Ĝi helpos kontroli, inter aliaj, la bonan fermiĝon de la ĉelpordoj kaj la funkciadon de la aparatoj, precipe tiuj por la video-kontrolado.
La prizon-institucio deziras ankaŭ testi la « prizonan nubon », tutnovan ciferan platformon instalitan en la ĉeloj, kiu ebligos al la malliberuloj la sekvon de perretaj kursoj aŭ la mendon de trinkaĵo ĉe la kantina servo. Oni taksos la rezultatojn de la eksperimento antaŭ la alveno de la unuaj malliberuloj, la 17-an de marto. Antaŭ Junio la 312-loka prizono estos plena.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.


28 Feb. 2014 – AFP

Blua mielo

Abeloj produktas bluan mielon.

Tiu novaĵo publikiĝis gazetare, en la aŭtuno de 2012.

En Alzaco, franca regiono orienta, abelistoj ne kredis siajn okulojn! En la abelujoj, ili trovis mielon strangkoloran : ne flavan kiel kutime, sed brunan, verdan, eĉ bluan! Kio do okazis? Post enketo, oni malkovris la kialon : la abeloj ne provizis sin ĉe la floroj sur la kampoj ĉirkaŭaj, sed rekte en uzin-rubujo! Temas pri gasprodukta uzino : ĝi rikoltas nutraĵajn kaj aliajn industriajn organikajn forĵetindaĵojn por produkti metanon, biogason. La rubujo kuŝis ekstere kaj entenis, inter aliaj, bombonojn diverskolorajn, konatajn per la marko « M&M’s ». La mielo produktita prezentis la samajn kolorojn, kiel tiuj bombonoj! Por malhelpi la abelojn pluprovizi sin per tiuj sukeraĵoj, la rubujo estis translokigita en fermitan konstruaĵon. Sekve la abeloj denove vizitadis la florojn.
Pro ĝia aspekto kaj troa fluideco, la strangkoloran mielon ne eblas vendi. Ĝi ne estas bonkvalita, tamen ĝia gusto restas miela. Tiu okazaĵo perdigas monon por la abelistoj, sed la plej grava afero koncernas la abelujojn : pro tiu aĉa mielo, la abelreĝinoj ne kapablis naski idojn… jen maltrankviliga novaĵo por la pluvivo de la abelaroj.

Clip audio : Le lecteur Adobe Flash (version 9 ou plus) est nécessaire pour la lecture de ce clip audio. Téléchargez la dernière version ici. Vous devez aussi avoir JavaScript activé dans votre navigateur.